Groengrijze platte pet met blauwe band en drie gouden biezen, voor hoofdofficier der infanterie, mogelijk gedragen door majoor L. Thomson
platte pet
De kogel uit het lichaam van luitenant-kolonel ThomsonLodewijk Willem Johan Karel Thomson (Voorschoten, 11 juni 1869 – Durrës/Durazzo
in Albanië, 15 juni 1914) was een Nederlands officier en politicus. Hij is vooral bekend
geworden als de eerste Nederlandse militair die op een vredesmissie is gesneuveld.
Thomson stamde uit een Brits-Nederlands geslacht van patriciërs. In 1888 studeerde
hij af aan de Koninklijke Militaire Academie en begon in 1891 een opleiding als cartograaf.
Twee jaar later vertrok hij als luitenant naar Indië. Daar is hij betrokken geweest
bij de gevechten tijdens de Atjeh-Oorlog (1873-1914). In 1896 keerde hij terug naar
Nederland om te worden gedetacheerd bij het Korps Koloniale Reserve te Zutphen.
In 1900 was Thomson in Zuid-Afrika als militair attaché gedurende de Boerenoorlog.
Wegens zijn efficiënte aanpak van de bewaking van het spoor tijdens de spoorwegstakingen
van 1903 werd hij bevorderd tot kapitein.
Thomson stelde zich voor de Liberale Unie verkiesbaar voor de Tweede Kamerverkiezingen
van 1905. Hij versloeg daarbij de socialist Wibaut. Vier jaar later wist hij ook
Pieter Jelles Troelstra te verslaan. Thomson was defensiespecialist en voorstander van
democratisering in het leger. Hij redigeerde de Militaire Gids, Orgaan voor weermacht
en natie en stond een nieuwe richting in het leger voor, waarover hij hevige polemieken
voerde met de Militaire Spectator.
Naar aanleiding van frauduleuze verkiezingen in het Ottomaanse Rijk in 1912, brak in Albanië
een revolutie uit (de Eerste Balkanoorlog). Gevolg was dat vrijwel alle Ottomaanse bezit-
tingen in Europa verloren gingen. De Albanezen riepen de onafhankelijkheid uit. De
Europese grote mogendheden wezen Wilhelm zu Wied, een achterneef van koningin
Wilhelmina, aan als vorst van Albanië.
Op 1 augustus 1912 verzocht de Internationale Controle Commissie aan Nederland
een gendarmeriekorps op te zetten voor Albanië. Dit land was een kruitvat waar binnenlandse
groeperingen elkaar bestreden en Italië en Turkije stonden klaar om het
land te annexeren. Naar aanleiding van het verzoek van de commissie stuurde minister
van Oorlog H. Colijn majoor Thomson en kolonel de Veer naar Albanië.
Thomson en zijn meerdere De Veer waren botsende persoonlijkheden. De Veer werd
ervan beschuldigd dat hij de oprichting van een Albanese politiemacht had toegestaan.
Niet veel later werd Thomson Directeur de la force armée, waarmee hij De Veer
voorbijstreefde. De Veer eiste het ontslag van Thomson. Daar kwam het niet van. Bij
de verdediging van de stad Durrës op 15 juni 1914 werd Thomson om 05.50 uur door
een geweerkogel getroffen. Dit had een slagaderlijke bloeding tot gevolg, binnen
een half uur stierf hij. Over de plaats van inslag bestond onduidelijkheid in de media:
de Italiaanse Corriere della Sera beweerde dat Thomson in de borst was getroffen, The
Times schreef dat het in zijn hals was. en volgens, de Telegraaf in de schouder. Voorts
werd er gespeculeerd over een Italiaanse betrokkenheid. De nationale held Thomson
werd begraven in Albanië, maar na een paar weken, op 15 juli, werd hij onder grote
publieke belangstelling herbegraven op de Zuiderbegraafplaats in Groningen.
Omdat er geen garanties konden worden gegeven voor de veiligheid van de overige
Nederlandse officieren, besloot minister van Buitenlandse Zaken Loudon hen uit Albanië terug
te halen. In september 1914 verliet ook Wilhelm zu Wied de Balkanstaat.
The bullet from the bodyf lieutenant colonel Thomson
Lieutenant Colonel Thomson was the first Dutch officer killed in a Peace Enforcing Action in Albany
during the first Balkan War in 1914. As an observer he was also send to the Boer War. In the
Netherlands he was a politician and member of the House of Commons. He was killed during
the siege of Durazo by a 17 mm bullet of the minié type. As a national hero he got an official
state burial in the Netherlands. The oil painting by Jan Goedhart shows the coffin being brought
ashore from the HMS cruiser Noord-Brabant. The guard of honour was formed by hussars.
(Armamentaria, vol. 47 (2012/2013), p. 58-61)