Verkenningsvliegtuig Farman HF.20 registratienummer "4"
verkenningsvliegtuig
Te zien in het museum:M16.01.34R.01
Farman HF.20Ontwikkeling:
In de eerste jaren van de gemotoriseerde luchtvaart was Frankrijk, in Europa, op het gebied van ontwikkeling van typen toestellen toonaangevend. Luchtvaartpioniers richtten hun eigen fabrieken op en nieuwe en verbeterde modellen volgden elkaar in hoog tempo op.De fabriek 'Farman Frères' te Boulogne Billancourt in Frankrijk bouwde in de loop van 1913 en 1914 diverse ontwikkelingen van de HF-20.De Farman HF.20 en HF.22 bij de Militaire Luchtvaart. Nog voor de oprichting van de Luchtvaartafdeling van het Leger op 1 juli 1913 werd in 1912 al besloten dat Nederland over een eigen Militaire Luchtvaart moest kunnen beschikken en werden drie Farmans HF-20 besteld bij 'Farman Frères'. Die toestellen arriveerden in september 1913 in Nederland en werden te Soesterberg opgebouwd. Medio 1914 arriveerden nog eens vier HF.22's in Nederland, maar het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verhinderde verdere levering van vliegtuigen uit Frankrijk. In opdracht van het Ministerie van Oorlog bouwde de NV Nederlandse Automobiel- en Vliegtuigfabriek Trompenburg in Amsterdam, ontstaan uit een fusie tussen de vliegtuigfabriek van Trompenburg en de fabriek van Spijkers automobielen, in licentie nog eens veertien HF.22's voor de Militaire Luchtvaart. Door de snelle ontwikkelingen op het gebied van vliegtuigbouw en het intensieve gebruik waren de Farmans in 1919 verouderd en aan vervanging toe. Op 1 november 1919 werden de resterende Farmans, 1 HF-20 en 11 HF.22's, uit dienst gesteld.
Eenheden:
De Farmans deden merendeels dienst bij de Luchtvaartafdeling (LVA) van de Koninklijke Landmacht, terwijl de Koninklijke Marine met zes toestellen van dit type heeft gevlogen.Het Koninklijke Nederlands-Indische Leger gebruikte in Nederland een viertal Farmans voor de vliegeropleiding.
Taken:
Verkenningsvluchten om de neutraliteit van Nederland te helpen handhaven, bommenwerper, vliegeropleiding, scholing artilleriewaarnemersBijzonderhedenDe verschillen tussen de diverse ontwikkelingen van de HF-20 waren betrekkelijk gering. Alle Farmans uit die tijd waren tweedekkers met een bovenvleugel die groter was dan de benedenvleugel, zogenaamde 'anderhalf dekkers'. Het toestel was voorzien van een staartslee en twee paar dubbele wielen met rubberbanden en elastische vering. Bij de HF-20 was nog een soort ski of slee aangebracht om het over de kop slaan bij de landing tegen te gaan, maar bij latere modellen waren die verdwenen. Tussen en iets voor de vleugels kon de vlieger en een tweede inzittende plaatsnemen in een 'kuip'. Aan de achterkant daarvan bevond zich een rotatiemotor met duwschroef. Bij een rotatiemotor zit de as van de motor vast aan het frame van het vliegtuig.
Het toestel in de collectie:
Van de Farman HF.20 is nog maar één origineel exemplaar overgebleven, dat te zien is in het Musée de l'Air, Le Bourget bij Parijs in Frankrijk. Het Koninklijke Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis in Brussel in België heeft in zijn collectie nog een originele 'kuip' voor de vlieger en de waarnemer. Het toestel in de collectie van het NMM is een tweede replica gebouwd door ATN in Hoogeveen.
De eerste Nederlandse Farman replica LA-2 hangt in het Louwman museun en werd, volgens oorspronkelijke tekeningen, vervaardigd door medewerkers van de Koninklijke Luchtmacht in samenwerking met Lips Autotron, maar heeft wel nog een originele Gnome rotatiemotor met duwschroef. Sinds 1979 maakte het deel uit van de collectie van het MLM, maar is overgedragen aan de Louwman collectie. De originele Farman met registratie LA-2 was het eerste toestel van de Luchtvaartafdeling dat op 27 september 1915, na een ongeval in De Bilt, moest worden afgeschreven.Technische specificaties (HF.22 tussen haakjes)
Aantal 4
(26)Bemanning 2
Lengte 8,30 m ( 8,20 m)
Spanwijdte 13,50 m (15,30 m)
Hoogte (3,66 m)
Motor Gnôme Lambda zevencylinder rotatiemotor (Thulin A motor)
Max. snelheid 96 km/u
Kruissnelheid 80 km/u
Actie radius 300 km
Bewapening 1 Madsen 6,6 mm mitrailleur