Mobilisatie 1939 : I-5 RA film gemaakt door paardenarts J. Gajentaan
film
Beschrijving in beeld en minuten:00.00-00.06 tekst: Mobilisatiefilm 1939 X 00.06-00.09 Elastolin poppetje: ruiter te paard in Nederlands soldaten veldtenue. 00.09-00.11 tekst: Leger tentoonstelling (Houtrusthallen Den Haag). 00.11-00.13 burgers lopen door loopgraaf; jongetje gevolgd door 2 volwassenen. 00.13-00.34 opgesteld zoeklicht, voor loods met bord: -Laadstat[ion] waarvoor mensen met fietsen. 00.34-00.47 ingegraven geschut 7Veld; ziekenwagen met paardentractie M06 en vrachtwagens. 00.47-00.59 publiek loopt door loopgraaf met zandzakkenwanden en overspannen met draden en kippengaas; ertussen loopt een militair in bm en een cadet-sergeant KMA in donker tenue; na bocht loopgraafwand van houten schotten. 00.59-01.14 pontonbrug over gracht; straat met huizen aan overkant; rijdt bus door; ponton met bordje: Draagvermogen 20 ton door 20 man in 01.14-01.20 tekst: Zal het werkelijkheid worden? 01.20-01.22 tekst: Ja. 01.22-01.32 aanplakbiljet: Voormobilisatie. 01.32-01.36 tekst: Maandag 28 augustus 1939 01.36-02.00 krantenkop in Telegraaf: Nederland mobiliseert morgen. 02.00-02.09 aanplakbiljet: Algemene Mobilisatie 29 aug 1939 tevens Vordering paarden en motorvoertuigen. 02.09-02.14 aanplakbiljet: Luchtbescherming: Raadgevingen voor de bevolking. 02.14-02.47 LBD schuilplaats en ingepakt gebouw; bakfiets rijdt voorlangs. 02.47-03.00 in zandzakken gepakt gebouw (oude telegraafgebouw Amsterdam); fietsers en autos rijden langs. 03.00-03.08 Rijksdistributiestamkaart. 03.08-03.16 krantenkop Telegraaf: Donderdag ..september 1939: auto's op zondag van de weg gebannen; Het kopje thee wordt duurder. 03.16-03.21 tekst: op 5 september kwamen wij op Den Treek (Dit is landgoed Den Treek bij Leusden). 03.21-03.38 tussen bomen door; langs landhuis; en open veld. 03.38-03.41 tekst: De rust verdween. 03.41-03.44 tekst: Soldaten kwamen. 03.44-03.48 bordje: Staf I-5 RA. 03.48-04.11 tussen bomen, langs gevel, staat fiets, soldaten staan voor huis; vrachtwagen op grasveld. 04.11-04.13 tekst: Aflossing van de wacht. 04.13-04.27 2 soldaten komen naast elkaar aanmarcheren, wachtcommandant schuin links achter; karabijn a/d schouder, bajonetten geplaatst. 04.27-04.36 soldaten zetten karabijn af; rechter draagt overjas; ze openen de wapens en presenteren deze. 04.36-04.43 presenteren wapens, zetten ze af en schouderen ze. 04.43-04.55 2 soldaten treden uit en gaan in het gelid staan achter aan gemarcheerde troep; kanonnier gekleed in model veldtenue M34, model M27 of 34 helm, bereden koppel (hangende slagriem) met kleine patroontasjes; ze gaan op linie staan; sergeant achter hen, draagt bruine leren handschoenen. 04.55-05.05 ze marcheren weg. 05.05-05.11 tekst: Naar het stelling-terrein. 05.11-05.21 2 officieren in bm tenue voor auto; soldaten op fietsen op achtergrond; luitenant arts opent linkerportier voor de kapitein; beiden in bm + bokketuig, veldmuts; kapitein geen, arts wel bruine leren handschoenen; beiden zonder wapen in de sabeldrager. 05.21-05.26 ze lopen bos in; kapitein met bm bereden kaartentas op rechterbil. 05.26-05.36 langs boom waar een werkpakjas aan hangt. 05.36-05.52 kapitein kijkt naar plaatsen van schotten in opstelling; links andere officiericier in bm; liboza van kapitein staat open, er in enkele pennen; 2 soldaten plaatsen schot, dragen modelbroek en veldmuts OM, waarboven niet zo model trui met ruitmotief en bretels. 05.52-06.08 kapitein geeft aanwijzingen aan soldaten in hemdsmouwen; bovenop storthoop staat arts, bemoeit zich er ook mee. 06.08-06.26 kapitein geeft hartlijn aan v/h geschut in stelling en maakt duidelijk dat de put breder gegraven moet; tekent in zand buiten schotten af waar deze zouden moeten staan. 06.26-06.36 in stelling; soldaten deels in werktenue; in opstelling paal ondersteunt erover gespannen draden; arts staat bij ingang stelling. 06.36-06.53 luitenant arts opent bestuurdersportier auto met militair nr achter voorruit; arts opent andere portier van binnenuit; kapitein stapt in en dan de arts; auto rijdt weg. 06.53-06.55 tekst: Technische bespreking. 06.55-07.15 officieren in bm op rij, alle veldmuts, bokketuig; v.l.n.r. 1e luitenant arts (goud geborduurd esculaap in lauwerkrans als kraagembleem), kapitein, 1e luitenant, 2e luitenant en 2e luitenant (of vaandrig?) alle artillerie (goudgeborduurde gekruiste kanonnen als kraagembleem). 07.15-07.17 tekst: Ziekenrapport. 07.17-07.22 luitenant arts komt met fiets aan, gevolgd door korporaal hospitaalsoldaten (in modelpak met ronde RK emaille embleem op kraag). 07.22-07.34 beiden lopen op gebouw af en groeten soldaten, modelpak, veldmuts; links een korporaal in model jas en werkpakbroek; soldaten groeten; arts draagt aktetas; de korporaall hospik draagt een tas voor de ziekenverzorger. 07.34-07.44 soldaat (modelpak, bereden broek en beenstukken) komt met paard aanrennen over zandpad. 07.44-07.51 arts komt huis weer uit; naast deur opgestapelde melkbussen; groet en wacht in ingang. 07.51-08.01 soldaat in werkpak haalt zwachtel van paardenbeen. 08.01-08.10 arts loopt bij huizen weg; korporaal hospik achter hem aan. 08.10-08.24 soldaat in werkpak haalt zwachtel van paardenbeen. 08.24-08.36 3 soldaten houden paard in toom; 4e soldaat smeert iets op de mond van het paard vanuit een rond blikje; dragen deels werkpak. 08.36-08.41 paardenarts [ Jan Gajentaan] (bm, zonder wapens, rijlaarzen en sporen) heeft boek en controleert paarden; 2 soldaten staan hem bij en houden paard vast. 08.41-08.48 paardenarts bevoelt paardenbeen. 08.48-08.51 idem paardenmond; sergeant in model pak houdt notitieboek vast. 08.51-09.00 paardenarts wordt gegroet door sergeant en geeft notitieboek aan; paardenarts gooit boek in auto; achter voorruit mil nr bord: 13124 schuin op witte band tussen rode en blauwe band. 09.00-09.11 luitenant arts en korporaal hospik stappen uit auto op bomenlaan en lopen weg. 09.11-09.21 groep soldaten (werkpak, kokskiel, koksmuts) wachten bij huis; een deel groet de arts die naar binnen gaat. 09.21-09.24 tekst: Bij de ziekenstal. 09.24-09.32 ruiter (1e luitenant arts met bril) te paard op pad met heg er langs. 09.32-09.42 idem rijdt langs gebouw; staan 3 man, o.a. korporaal hospik. 09.42-09.51 soldaat neemt paard a/d hand naar buiten, waar hij langs 2 soldaten loopt; langs gevel staat rij klompen. 09.51-09.58 paardenarts [ Jan Gajentaan] knipt haar uit oor paard, die door 2 soldaten in toom wordt gehouden. 09.58-10.17 idem voelt aan rechtervoorbeen paard; duidelijk glimt de gouden bies in zijn veldmuts; loopt naar voor het paard en vergelijkt de benen. 10.17-10.33 sergeant (broek beredenen, beenstukken, sporen) brengt zwachtel aan; soldaat houdt paard vast; ernaast staat een korporaal in modeljas en werkbroek. 10.33-10.36 tekst: Paardenverplegers. 10.36-10.56 close up soldaten model jas met koperen kraagembleem (gekruiste kanonnen); veldmuts OM met groot oranje cijfer 5 (van 5 RA). 10.56-10.59 tekst: Kees laat je scheren. 10.59-11.11 close up: aandacht voor ongeschoren kin. 11.11-11.14 tekst: Bij de keukenwagen. 11.14-11.26 verschillende koks close up; detail kokskiel. 11.26-11.39 soldaat in modelbroek, burger overhemd/bretels aan het water; kok roert in 2 koffiekannen (melkbus kraantjeskan). 11.39-11.52 soldaten vullen M87 veldflessen met kofficierie, kurken hangen los aan touwtje naast fles; 1 soldaat met sigaretten, veldmuts NM. 11.52-11.54 tekst: Troost. 11.54-12.03 vullen van veldflessen; detail mouw en polshorloge. 12.03-12.11 soldaten lopen met volle veldflessen weg; soldaat heeft kratje met veldflessen op stuur van fiets en rijdt er mee weg. 12.11-12.12 tekst: Klaas Kaas. 12.12-12.24 close up hospik met rond emaille RK kraagembleem. 12.24-12.28 tekst: Zaterdagmiddag 12 u. 12.28-12.40 uitbetaal scene: sergeant-majoor telt gepast geld op tafel; naast hem een sergeant-schrijver die admin bijhoudt; rechts veegt een soldaat zijn soldij van tafel. 12.40-12.50 achter de sergeant-majoor staat rijtje OO/officieren toezicht te houden; fiets met kaartentas aan stuur tegen boom; rij wachtende soldaten. 12.50-13.08 soldaat lacht in lens, schraapt niet kijkend soldij op; in wachtende groep haalt een soldaat schielijk handen uit zakken; achterlangs loopt korporaal hospik. 13.08-13.11 tekst: Fl 2,09. 13.11-13.23 sergeant-majoor administrateur past geld af; sergeant zit naast hem; soldaat schraapt geld weg, kan nauwelijks wachten. 13.23-13.39 soldaat in werkpak groet, schraapt geld op en groet weer; wordt niet teruggegroet; detail van kroontje (mouwembleem van sergeant-majoor-adm). 13.39-13.42 tekst: Militaire plechtigheid. 13.42-13.56 troep marcheert op in overjas, helm, bereden koppel, karabijn a/d schouder; officier met getrokken sabel, bereden troepen. 13.56-14.07 2 secties houden halt. 14.07-14.11 officier in overjas op rug; troep. 14.11-14.18 tekst: Adjudant. Burmeister 36 jaar in dienst. 14.18-14.27 opgestelde troep, bereden koppel+ slagriem, kleine patroontasjes; deel soldaten treedt uit door stap zijwaarts. 14.27-14.37 opgestelde OOn, Adjudant. Burmeister in bm, veldmuts, bokketuig; naast hem overjassen, deels met helm; 1x patroontasje revolver. 14.37-14.48 burger toeschouwers. 14.48-14.52 tekst: De Batterijen present. 14.52-15.00 3 kapiteins in veldtenue (helm, overjas, pistoolkoord om nek, verschillende posities magazijntasje pistool) groeten met klewang. 15.00-15.01 tekst: Geeft Acht. 15.01-15.05 2 hoornblazers (helm, overjas, kleine patroontasjes) blazen en zetten hoorns af. 15.05-15.12 2 officieren marcheren voor de troep, de linker draagt een opgerold papier. 15.12-15.15 tekst: In orde van inspectie. 15.15-15.43 3 officieren lopen voor de troep langs; linker met getrokken klewang; middelste groet; troep in de houding met karabijn a/d schouder. 15.43-15.48 tekst: De Adjudant. Burmeister voor. 15.48-15.55 de Adjudant marcheert op met getrokken klewang in bm veldtenue met helm. 15.55-16.00 1e luitenant leest voor van papier; rechts een kapitein, pistool aan koppel van bokketuig. 16.00-16.08 Adjudant staat in houding, klewang a/d schouder, linkerhand houdt klewangschede vast; draagt bruin leren handschoenen en M27 helm. 16.08-16.14 close up van opspelden medaille; officier heeft hiervoor handschoen uitgedaan. 16.14-16.17 close up van Adjudant met militair opgemaakte medaille (gouden Trouwen Dienst medaille, model 1904-1951). 16.17-16.21 tekst: De Afd.-Commandant spreekt. 16.21-16.31 de kapitein spreekt met handschoen nog in rechterhand; stapt zijwaarts n.l. (nB door schaduw van de kraagpat lijkt het alsof de officier een kolonel is). 16.31-16.35 close up Adjudant. 16.35-16.54 overzicht met zwenkende camera over Adjudant, aangetreden troep en burgers. 16.54-17.08 Adjudant wordt hand geschud door officier in bm; wordt gegroet; Adjudant heeft hiertoe klewang in linkerhand. 17.08-17.16 aangetreden Adjudant, OOn, sergeant-majoor praten met elkaar; ernaast burgers en een officier met bm, helm. 17.16-17.19 tekst: Het Defilé. 17.19-17.24 verder overzicht publiek t./m kapitein in overjas 17.24-17.50 troep marcheert aan, officier aan kop salueert met klewang (wordt terug gegroet), en plaatst zich achter de officieren terwijl troep verder gaat. 17.50-18.03 2e groep marcheert voorbij (NB opvallend helmtypes M16, M27 en M34 door elkaar). 18.03-18.15 3e groep marcheert voorbij. 18.15-18.34 4e groep marcheert voorbij; alle incl. voorgaande groepen houden hoofd rechts, m.u.v. één man die in lens blijft kijken. 18.34-18.37 tekst: Te paard in het Bosch. 18.37-19.47 officier in overjas en veldmuts galoppeert door bos; en over bospaden [Jan Gajentaan] . 19.47-19.57 officier komt bij soldaat (bereden broek), die paard vasthoudt; of stijgt af; klopt paard op hals; paard wordt door soldaat meegenomen; officier draagt rijlaarzen, sporen en rijzweep. 19.57-19.59 tekst: 2 december 1939. 19.59-20.07 officier, overjas, helm te paard; rechts van hem 2 officieren staand op grond gekleed in veldtenue; nog enkele ruiters, w.o. 3 soldaten met karabijn op de rug. 20.07-20.11 tekst: Beëdiging bij I-5 RA. 20.11-20.20 verschillende miln te paard. 20.20-20.38 aangetreden burgers en mil (overjas, veldmuts NM); waait hard, hoedjes worden vastgehouden. 20.38-20.45 trompetters te paard blazen en zetten hoorn af; kwasten en snoeren aan hoorns.[ Mevrouw Gajentaan met bontjas] 20.45-20.54 enkele officieren en soldaten komen te paard aanrijden. 20,54-21.00 de voorste officier groet terwijl hij stilstaat en draaft dan verder. 21.00-21.04 officier. geeft bevel. 21.04-21.12 officier komt aanrijden te paard, met getrokken klewang en groet hiermee bij het halt houden. 21.12-21.17 officier groet met hand vanaf paard. 21.17-21.24 kapitein leest vanaf paard voor; rechts van hem groet hoogste officier. 21.24-21.30 2 2e luitenants staan te paard naast elkaar. 21.30-21.34 2e luitenant zit te paard en legt eed af met geheven rechterhand en 2 gestrekte vingers (NB opmerkelijk dat eed niet wordt afgelegd bij een stuk geschut). 21.34-21.39 andere 2e luitenant idem. 21.39-21.54 hoogste officier spreekt de 2 officieren toe; rijdt naar voren om hen de hand te schudden. 21.54-23.02 troep komt geheel voorbij; 8 trompetters op kop; daarna de stukken e.a. officieren. 23.02-23.06 duidelijk trotse 2e luitenant rijdt voorbij. 23.06-23.11 de luitenant-kolonel Goulmy groet en draait paard n.l. 23.11-23.17 de jonge officieren wordt de hand geschud door de burgers, terwijl hij nog te paard zit. 23.17-23.24 idem de andere 2e luitenant. 23.24-23.33 burgers. 23.33-23.36 tekst: De Regiments commandant 23.36-23.40 close up van luitenant-kol Goulmy; duidelijk rangaanduiding kraagembleem van balk en 2 sterren in beeld. 23.40-23.50 troepen stijgen af; details van uitrusting en wapens; officieren en familie. 23.50-23.50 tekst: Artillerie in de sneeuw. 23.50-24.00 ingespannen 7Veld rijdt op bospad in sneeuw bocht om; bemanning te paard en op tender. 24.00-24.05 geschut is losgemaakt. 24.05-24.32 geschut wordt met hand gemanoeuvreerd; soldaat met helm in nek en veldmuts NM op hoofd, gasmasker beredenen, lange artillerie bajonet; nog meer stukken 7Veld komen aan. 24.32-24.42 een ingespannen 7Veld rijdt bocht n.r.; achtergrond bord van latten met onleesbare tekst. 24.42-24.52 2 ingespannen 7Velds op bospad. 24.52-24.59 kapitein kijkt door verrekijker gemonteerd op statief; veldmuts op, helm in nek; achter hem beweging; man rechts van hem kijkt om. 24.59-25.12 close up van karrenwielen, tender en paardenbenen in sneeuw. 25.12-25.19 loop van in bosrand opgestelde 7Veld wordt omhoog gedraaid door soldaat in overjas, helm. 25.19-25.24 bemanning achter 7Veld in bos, veldmuts op. 25.24-25.38 nog 3 7Velds komen aanrijden. 25.38-25.51 telefoondraden worden hoog opgehangen door soldaat met veldtelefoon op rug; 2 man met haspels op rug lopen de telefoondraad uit over geaccidenteerd terrein. 25.51-26.02 5 man met een lange stok hangen de lijn hoog in de boomtakken. 26.02-26.09 korporaal (model bananenschillen op mouw) zit te paard en houdt 2e paard vast. 26.09-26.15 2 7Velds in bosrand. 26.15-26.34 5 ruiters galopperen op bospad. 26.34-27.18 colonne rijdt door bos, met ingespannen geschut; overjas, veldmuts, enkeling met daaronder bivakmuts of sjaal; op eind 2e luitenant. 27.18-27.20 2e luitenant rijdt in galop voorbij, bereden kaartentas bungelt aan tuigage. 27.20-27.37 colonne rijdt door bos. 27.37-27.44 eenzame ruiter komt er achteraan. 27.44-27.49 tekst: 30 april 1940 Prinsessedag in het kamp De Zoute Krakeling. 27.49-28.02 2e luitenant aan (jury)tafel houdt aantekeningen bij; op tafel een megafoon; achter hem staat een 1e luitenant; daarachter staat rij soldaten achter hek en rij zittende soldaten voor hek. 28.02-28.04 tekst: De Jury. 28.04-28.12 close up van luitenants achter tafel gebogen over papier; linker luitenant-arts heeft fluitenantkoord om nek en fluitenant in liboza; heeft handschoenen achter koppel gestoken; rechter luitenant draagt bril; gouden bies steekt af (nieuwe veldmuts?). 28.12-28.21 vdg achter prijzentafel; naast hem lachende kapitein; vdg opent portemonnee en legt deze op tafel. 28.21-28.28 tekst: Hindernisbaan (tekst geopend als doek) 28.28-28.44 mannen trekken bij een stoel overjas aan en helm op; rennen over boomstam/evenwichtsbalk en kleden zich aan overkant weer uit bij stoel. 28.44-28.54 zaklopen; bm bretels bij 1e man, model bretels bij de 3e en vallende man. 28.54-29.05 tekst: Behendigheidswedstrijden te paard. 29.05-29.19 3 man rijden op paard weg en houden weer halt. 29.19-29.27 trekken dan overall aan terwijl paarden door anderen worden vastgehouden. 29.27-29.33 rijden dan terug naar andere einde van arena. 29.33-29.43 stijgen daar af en trekken overall uit; direct wordt weer weggereden. 29.43-29.50 paard wordt dan a/d hand teruggerend over de arena; 1 paard is losgebroken. 29.50-29.59 close up van soldaat zonder paard, veldmuts NM, brons kraagembleem artillerie; publiek en arena. 29.59-30.03 tekst: Proost! 30.03-30.10 2 politiemannen (gemeente Amersfoort) zetten fles a/d mond bij keukenwagen waar 3 soldaten in staan, deels in kokskledij. 30.10-30.23 aan hek toeschouwers, o.a. politie muziekkorps met klaverblad vormige epauletten. 30.23-30.26 vdg met megafoon roept iets om naar het publiek. 30.26-30.44 soldaten trekken overalls aan en rijden van v.r.n.l. over arena. 30.44-30.49 halfgeklede soldaat komt achteraan. 30.49-30.59 soldaat in rijbroek loopt met paard a/d hand v.r.n.l. 30.59-31.03 tekst: De Amersfoortsche politie ..zorgde voor muziek. 31.03-31.12 politieorkest o.l.v. officier (gevlochten epauletten; platte pet met lauwerkrans om stadswapen, staande kraag met harp kraagembleem) staat voor orkest en dirigeert; orkest heeft alle klaverblad epauletten. 31.12-31.39 close up van muzikanten; trommelaar zonder pet. 31.39-31.43 soldaat zet veldmuts NM op terwijl hij over arena rent. 31.43-31.47 tekst: Stoelendans te paard. 31.47-31.55 soldaten rennen met paard aan de hand naar stoel en gaan zitten; gadegeslagen door 2 officieren (close up). 31.55-32.13 soldaat rent op stoel af, gaat zitten na stoel gepakt te hebben. 32.13-32.21 laatste 3 stoelen; 2 man gaan zitten; 3e man loopt met paard a/d hand dwars door hen heen. 32.21-32.24 tekst: De loopende band. 32.24-32.33 4 man lopen met de benen gebonden; 2 dragen hemd, 2 dragen (schippers)trui; 2 man dragen riem om bereden broek. 32.33-32.35 idem 4 andere in hemd. 32.35-33.01 tekst: Hier zag u door de bril van Pa (Paardenarts) het leven van I-5 RA een kijkje hier, een indruk daar zoo kwam de film voor elkaar die hopelijk nog vele jaren zal laten zien ons wedervaren en die ons dan nog eens vertelt van de moblisatie van de Veld 33.01-33.09 Artillerie embleem (gekruiste kanonslopen onder een kroon)