Weermacht Journaal
film
Beschrijving:Deze film blijkt een combinatie te zijn van de films 00 160 423 (t/m minuut 12.06) en 00 177 476 (t/m het einde).
Hier staan de Nederlandse Weermachtfilm en de Duitse Wehrmachtfilm tezamen op één band waar ze eerder op afzonderlijke banden zijn gezet.
Concreet:
(zie ook beschrijving film 00 160 423 t/m minuut 12.06)
00.00-00.12 tekst: Het Weermachtjournaal; Filmdienst van het Algemeen Hoofdkwartier (AHK) {muziek: Last Post}.
00.12-00.19 tekst: Zand… (k.10 Filmdienst AHK).
00.19-00.33 pompinstallatie bij inundatiegebied; water wordt naar put rondom een gietstalen koepelkazemat (type G) gepompt; koepel met opvallende blokjes camouflage patroon.
00.33-00.40 spuitende waterpijp van zandzuiger.
00.40-00.41 man staat met lieslaarzen aan in water te scheppen.
00.41-00.48 idem; nu beeld vanaf kazemat, koepel rechts.
00.48-00.57 draglines en zandauto’s bij zandafgraving van een heuvel.
00.57-01.03 close up van gravende dragline die zand in vrachtauto stort.
01.03-01.16 3x close up van gravende dragline.
01.16-01.17 close up van graafmachinist.
01.17-01.35 zandauto’s rijden weg (Fa. Bruil & Zonen; D. Bakker, Heiloo).
01.35-01.52 zand wordt gestort en geschept. (opvallend dat dit vnl. door burgers gebeurd).
01.52-01.56 zandauto rijdt langs loopgraaf met houten schotten; t.b.v. de bouw is bovenaan de loopgraaf een extra serie dwarshouten geplaatst.
01.56-02.04 tekst: “Ergens in Nederland” H.M. de Koningin inspecteert de 1e Divisie (k.10 Filmdienst AHK; achtergrond is vaandel HM).
02.04-02.05 tekst: H.M. bij een Escadron Wielrijders.
02.05-02.08 opgestelde wielrijders, vooraan sgt in jekker, volledig bepakt, karabijn No4 op de rug, M34 helm.
02.08-02.14 idem, HM loopt voor hek langs, gevolgd door 2 generaals, een off met helm en 4 off’n met veldmuts; wielrijders bagagedragertas.
02.14-02.14 hospik (RK mouwband) op uiteinde rij, revolvermunitietasje aan koppel; naast hem een wielrijder met gevulde bagagedrager boven voorwiel; erachter een met M20 Lewismagazijntas in frame.
02.14-02.22 HM loopt verder langs troep, vooraan staan motorrijders in zwartleren tenue en dito helm.
02.22-02.23 tekst: HM bij een Compagnie Zware Mitrailleurs.
02.23-02.33 HM loopt naar put waarin een Schwarzlose mitrailleur staat opgesteld tegen luchtdoelen, met takken gecamoufleerd.
02.33-02.39 HM loopt in put met generaal Alting von Geusau) en er weer uit.
02.39-02.50 HM loopt langs Vickers zware mitrailleur, die over dijk staat opgesteld; sgt achter stuk wijst aan diverse sld’n met M16 helm.
02.50-02.51 HM loopt door, gevolgd door loop van Schwarzlose t.L.
02.51-02.52 2 afstandsmeters op statief in actie.
02.52-02.58 Schwarzlose t.L.; sgt met bril ernaast; kapt aan zijde patroonband, waar knielende sld bij zit; HM loopt achter hen langs.
02.58-03.00 tekst: Een Reg. Artillerie Défileert voor H.M.
03.00-03.13 vooraan 2 off’n te paard, groeten met sabel; dan n fiets; groep off’n sabel in de arm {trompetgeschal}.
03.13-03.17 close up van HM met haar adjudant luit-kol H.J. Phaff achter haar.
03.17-03.30 ingespannen stukken 7Veld trekken voorbij; sld’n in overjas en helm M34.
03.30-03.39 close ups van idem.
03.39-03.46 tekst: De vuurmond van 10 Veld (k.11 Filmdienst AHK).
03.46-04.11 trado vrachtwagen trekt stukken 10Veld open terrein in.
04.11-04.15 stuk wordt afgekoppeld door sld’n in overjas en helm M34; 1 man in zwartleren motorjas en vliegercap?
04.15-04.26 lopen van het stuk worden gespreid.
04.26-04.44 het stuk wordt geladen, bereden gasmaksertas close in beeld; idem broodzak met veldfles (sluiting staat open); eerst wordt granaat geladen, dan kardoes; blok wordt gesloten.
04.44-04.59 stuk wordt afgevuurd; idem 4 stukken op rij (met herhaling).
04.59-05.05 tekst: “Ergens in Nederland” Het Veldleger oefent (k.12 Filmdienst AHK).
05.05-05.09 geschut op voorgrond; achtergrond huzaren te paard op weg, wielrijders in berm, alle in overjas of jekker, helm M34 en karabijn op rug.
05.09-05.11 motorrijders in zwartleren tenue en helm met helmovertrek (oefendoeleinden) rijden over bomenlaan langs boerderij.
05.11-05.15 idem close up, mitrailleur op voorwiel, karabijnen op de rug, gasmasker beredenen.
05.15-05.21 rijdende Landsverk M36 pantserwagen van achteren gefilmd.
05.21-05.25 opgestelde Pag in wegberm, wielen afgelegd, bemanning met overjas, helm met overtrek (en rubberring?), gasmasker onberedenen, veldschop aan koppel; stuk is gericht op weg.
05.25-05.38 stukken 10Veld worden langs groep met o.a. 2 man met witte band om veldmuts (scheidsrechters) gereden.
05.38-05.43 ZKH prins Bernhard in overjas, veldmuts, verrekijker op borst, komt aanlopen, lacht naar camera.
05.43-05.50 ZKH en groep poseren, rechter heeft witte band om veldmuts; links naast ZKH luitkol Phaff.
05.50-05.53 pontons worden naar waterkant gereden door vrachtwagens.
05.53-06.00 pontons worden afgeladen, door mannen met helm met overtrek; mannen in model pak en M34 helm, bereden gasmasker.
06.00-06.15 pontons worden naar water geduwd en op plaats gelegd.
06.15-06.24 liggers worden gebracht op schouders van sld’n en geplaatst.
06.24-06.31 wielrijders steken met drijfzakken over; rijwielherstellerfiets (incl. tas in frame) wordt er op gezet; sld knielend houdt zak vast; op rug heeft hij toebehoren/opzetstuk voor M20 Lewis mitrailleur).
06.31-06.45 drijfzak wordt overgevaren; fietsen met groene spatborden, een nummer boven reflector op achterspatbord; bagage(tas) achter op fiets; sld houdt fietsen vast; onder zijn schoenen geen beslag anders dan op de hakken.
06.45-06.50 en weer afgeladen aan de overkant; fiets met M20 Lewismagazijntas in frame.
06.50-07.12 Cdt. Veldleger generaal Van Voorst tot Voorst leest notitie aan waterkant bij wielrijders; dan wordt een motor overgezet.
07.12-07.19 tekst: “Ergens in Nederland” Een Mars-Prestatie-Tocht bij het Veldleger (k.14 Filmdienst AHK).
07.19-07.28 Compagnie marcheert over straat langs huizen en plein met muziektent.
07.28-07.28 idem, 2 koks/bakkers; NL vlaggen aan gevel; kerk op achtergrond.
07.28-07.34 idem, langs boer met paard&wagen waarop melkbussen; sld’n in modelpak met overjas opgerold op rug.
07.34-07.43 idem langs boerderijen en molen; helmen nu in de nek, veldmuts op.
07.43-07.47 idem langs draaiende molen, helm nu weer op.
07.47-07.53 muziekkorps (modelpak, veldmuts, geen uitrusting m.u.v. koppel, bajonet, broodzakriem, alle helm in de nek; sgt dirigent in bm loopt naast troep, heeft witte mouwband, pistool en magazijntasje aan koppel, draagt bruine handschoenen; tuba speler op het eind heeft helm aan koppel, hij heeft als enige beenkappen.
07.53-08.13 infanteristen met helm op lopen strak, vaandrig in bm en rijglaarzen voorop; alle sld’n model pak en velduitrusting incl. stoffen Y-riem M17, meeste dragen M27 of M34 helm, een enkele M16 helm.
08.13-08.24 tamboer/trompetter loopt vooraan troep langs 2 generaals (cdt. Veldleger Van Voorst tot Voorst en cdt. 3e Legerkorps A.A. van Nijnatten; diverse off’n en kpl Politietroepen.
08.24-08.24 bordje aan paal: Marsch Prestatie Tocht GAS!
08.24-08.38 troep houdt halt en zet gasmasker op (gasmasker G en F worden door elkaar gebruikt!); vdg steekt eerst klewang weg.
08.38-08.42 troep marcheert verder met gasmasker op.
08.42-08.42 uitrusting is afgelegd en per 3en opgesteld: overjasrol en daarop helm (mooi overzicht van M27 en M34 helmen, met verschillen in model en kleur).
08.42-08.53 bij keukenwagen wordt eten gehaald, 1 sld met witte mouwband met zwart nr; thee en koffie in papieren bekertjes!; detail mouwemblemen telefonist/seiner.
08.53-09.04 inf troep marcheert verder; 1e luit met mouwband met nr 15; ze zingen ‘Blonde Mientje’; sld’n met stormdolk en pistool.
09.04-09.04 bord aan paal: Marsch Prestatie Tocht LOOPPAS (is over oudere tekst geschilderd: O…O, Katonn..LKP).
09.04-09.27 bevel: ‘Looppas…Mars’ en troep gaat rennen; kapt maant ‘naast elkaar blijven!’; sld’n zijn artilleristen met karabijn op de rug; deels in bereden modelpak en beenstukken.
09.27-09.37 infanteristen (2 blokpatroontassen aan koppel) over zand/blubberpad; idem artilleristen.
09.37-09.55 weer in bebouwde kom, marcheren in gelid, bajonet geplaatst, langs muziekkorps en off’n en cdt 5e Div. kol De Jong.
09.55-09.59 close up van kol de Jong, salueert, draagt helm, overjas, bokketuig erover met stormdolk, op linkerborst insigne van brevet Generale Staf Bekwaamheid; achter hem off met rijzweep, stormdolk; naast hem een maj met gasmasker beredenen voor de buik.
09.59-10.06 tekst: De 350 km prestatietocht van de K.N.M.U. (k.15 Filmdienst AHK).
10.06-10.13 tekst: In ’s Hertogenbosch startten 250 militaire en 65 burger deelnemers.
10.13-10.19 5 motorrijders over BMW+zijspan boven stafkaart. Wachtmeester links heeft polsmoffen en zijn zwartleren motorbroek over de beenstukken. Ze dragen alle helmovertrekken; route wordt uitgestippeld.
10.19-10.29 er wordt gestart en t komt in beweging; in t publiek verschillende off’, en sgt Politietroepen; bij startvlag een generaal; op de koplampen van de motoren zijn nrs geplakt: 4,5,6,7 en 8.
10.29-10.40 in berm langs weg wordt gescheurd en geslibd; cameraman moet wegspringen!
10.40-10.47 de camera staat dan veiliger op weg.
10.47-11.01 motor+zijspan nr 43 wordt geduwd; idem motor nr 32, die de weg gewezen krijgt.
11.01-11.07 op de verharde weg gaat in volle vaart bocht om, waar de bakkenist zijn kunsten vertoond.
11.07-11.07 kinderen staan op tuinhek.
11.07-11.22 kerktoren; politietroeper in motorjas wijst weg bij bocht; motoren razen door dorp.
11.22-11.25 kerk met dubbele toren, plein volgestroomd met publiek.
11.25-11.28 Rust voor motor+zijspan nr 25; brood wordt gegeten, de veldfles M89 gaat aan de mond; de gezichten besmeerd; de leren motorhelm hangt aan het stuur.
11.28-11.33 zijspan scheurt langs boerderij.
11.33-11.39 zijspannen scheuren door bospad; toeschouwers aan de kant; met moeite blijven de monsters in bedwang.
11.39-11.42 veel publiek bij zandpad in bos, motoren glibberen voorbij.
11.42-11.53 een motor raast langs pad voor betere grip; publiek springt opzij.
11.53-11.58 zijspan tussen palen door.
11.58-11.59 tekst: Utrecht – Finish.
11.59-12.05 motoren rijden over brug en daarna door bebouwde kom.
(zie voor onderstaande gedeelte van de beschrijving ook de beschrijving van film 00 177 476 t/m het einde)
[Opm.: tijden zijn die van film 00 177 476]
00.00-00.28: romp, staart en vleugel wrakdelen van geallieerde vliegtuigen (RAF, USAAF) worden oven in gereden;
00.28-0043: aluminium wordt in mallen tot baren gegoten;
00.43-01.29: door bombardement verwoeste stad, brandweer en reddingsploegen in actie in het puin en brandhaarden;
01.29-01.41: vluchtelingen trekken weg, reddingsploeg door het puin;
01.41-01.56: schuilplaats gevonden in kelder, veel mensen bijeen;
01.56-02.01: kaart van Bretagne en Normandië met namen van kustplaatsen;
02.01-02.16: Duitse transport colonne (rij Opel Blitz vrachtwagens) met soldaten met veldmuts, in de open laadbak, rijden langs en zwaaien naar camera;
02.16-02.18: wegwijzerbord:
“EINBAHNSTRASSE
Z. FRONT”;
02.18-02.23: soldaat deelt kranten uit aan soldaten die langsfietsen, karabijn kar98k op de rug, bagagedrager vol uitrusting, een motor met zijspan rijdt in tegengestelde richting;
02.23-02.28: soldaat zit in gras en leest de krant: “Eisenhower hat uns nicht überrascht“;
02.28-02.37: de soldaten stappen weer op de fiets, hem hangt aan het stuur;
02.37-02.44: bord aan boom:
“FEINDEINSICHT
WIRBLE KEINEN STAUB AUF
SONST KRIEGST DU EINS AUFS
DACH DRAUF“;
02.44-02.49: Horch Auto onder camouflage van takken rijdt over weg, gevolgd door een Kübelwagen langs vernield voertuig in berm, omgekiepte auto’s in berm;
02.49-03.01: close up van Kübelwagen (nummerbord WH 1573974) takken over reservewiel op ‘motor’kap, voorruit is naar beneden geklapt, officier met veldmuts op bijrijderzitplaats, chauffeur draagt stofbril met getinte glazen, hij draagt een M43 veldpet, soldaat met helm en takken camouflage speurt de hemel af;
03.01-03.07: vliegtuigen in de lucht, wielrijders gaan in dekking in de berm;
03.07-03.20: luchtafweer gaat schieten, diverse close ups van richters en laders;
03.20-03.33: een vliegtuig is geraakt en stort neer, ravage op de grond;
03.33-03.47: wegwijzerbord: “VIRE AVRANCHES”, een motor rijdt langs, chauffeur heeft mouwembleem (Oberschütze = soldaat 1e klasse), gevolgd door Citroën auto met onderofficier op motorkap met achterwaarts gekeerde M43 veldpet en stofbril, achterop zit nog een soldaat, halftrack trekt geschut en rijdt voorbij;
03.47-04.35: kerk met schade, SS-er op straat met geweer in aanslag, speelt dan orgel in verwoeste kerk, hij draagt een camouflage smock en dito helm overtrek;
04.35-04.36: soldaat met camouflage vastgebonden door broodzakriem om helm;
04.36-04.41: Tigertank van achter (nummer 332), duidelijke antimijn verf Zimmerit;
04.41-04.42: SS-officieren (rang Obersturmführer = 1e luitenant) staan gebogen over stafkaart, man met M43 pet houdt kaart vast, draagt op borst Nahkampfspange en IJzeren Kruis 1e Klasse, rechts van hem 2 officieren met platte pet, beide IJzeren Kruis 1e Klasse op de borst, op achtergrond nog 3 officieren met platte pet;
04.42-04.44: SS soldaat in stippelcamouflage (M44) tenue, zittende officier met platte pet, officier met M42 pet (adelaar op de rechter zijkant) en mouwadelaar;
04.44-04.51: 2 SS-officieren met stafkaart en platte petten, de linker draagt een camouflage smock, de rechter heeft een Ridderkruis om de hals (rang Obersturmbannführer = luitenant-kolonel);
04.51-05.00: SS pantserwagen (Sd.Kfz. 234 ‘Puma’) met balkenkruis en nummer 028, rijdt door straat, 2 bemanningsleden staan boven uit koepel, halftrack met geschut volgt;
05.00-05.05: WH officier met kijker op driepoot staat in veld en geeft handsignalen, soldaat in winterpak loopt achter hem langs, WH onderofficier in loopgraaf heeft veldkijker op borst en draagt een gummi-jas (motorrijder?), hij schreeuwt een bevel;
05.05-05.22: Nebelwerfer worden uit bosrand gereden en met de hand opgesteld, munitie klaargelegd, cover verwijderd;
05.22-05.30: SS-officier in stippelcamouflagepak kijkt door veldkijker, artillerie vuurt;
05.30-05.38: WH luitenant (baton, lint van IJzeren Kruis 2e Klasse en Sturmabzeichen op borst) schreeuwt bevel of coördinaten, zware artillerie vuurt, inslagen in verte;
05.38-05.57: Nebelwerfer vuren raketten af, close up van detonator, 2e salvo, rook kringelt op;
05.57-06.04: SS-soldaat in stippelcamouflagepak tuurt over hoge gras, kar98k in de arm, infanterie gaat voorwaarts, rook;
06.04-06.12: uitgeschakelde Shermantank nummer T150017, dode bemanning er naast, SS-officier doorzoekt spullen naast tank, inslaggat op voorkant net onder serienummer E1231 B82Λ, ernaast een Britse mess-tin;
06.12-06.19: SS-soldaat loopt langs mobiel veldgeschut (Priest?), gekantelde Sherman Firefly;
06.19-06.35: Duitse halftrack pantser (Sd.Kfz. 251) met nummer 111, rijdt door open veld gevolgd door een tank Panzer IV, rook op horizon;
06.35-06.42: Duitse tank vuurt, inslagen, uitgeschakelde Shermantank rookt na;
06.42-06.49: close up vanuit koepel, zicht over loop, vuurt;
06.49-06.56: infanterie komt aanstormen kar98k en steelhandgranaten in de handen, 2e man volgt;
06.56-07.02: 2cm geschut vuurt salvo’s vanuit opstelling;
07.02-07.20: infanterie rukt op langs weg, dekking zoekend langs muur, rennen door dorp, brandende huizen, auto door straat;
07.20-07.27: Mitrailleur MG34 vuurt, bemanning ligt er achter, inslag;
07.27-07.33: tekst: EINDE.
Letterlijke transcriptie van de gesproken tekst:
(Commentaarstem): “…wekelijks worden 100en vijandelijke vliegtuigen door de Duitse luchtafweer vernietigd. De wrakken van deze vliegtuigen met hun waardevolle metaallegeringen worden verzameld en door de Duitse industrie omgesmolten {muziek} Duur aluminium in baren gegoten {m} Het in de gehele wereld bekende Franse bedevaartsoort der Katholieke kerk Licheur {?spelling?} werd door een Engelsch/Amerikaansche luchtaanval bijna geheel verwoest hoewel het ver van het gevechtsterrein verwijder ligt {m} 16000 Leden van de vreedzame bevolking zijn dakloos geworden en 3000 gedode burgers liggen onder het puin bedolven {m} De overlevenden vonden een schuilplaats in de grotten in de buurt van het stadje {m} Aan het invasiefront, Ondanks de voortdurende luchtaanvallen gaan de bewegingen van de Duitse reserves over de Normandische wegen naar het gevechtsterrein normaal door {m} Vijandelijke vliegtuigen zijn in aantocht {m} De marcherende infanterie gaat in dekking {m} Lichte en zware luchtdoelartillerie in actie {m + dreunend geschut} Een 4-motorige bommenwerper stort neer {m} Reserves rijden door één der vele geteisterde Franse kustplaatsen {m} In een rustpooz speelt een Duits soldaat op het orgel van een door beschieting der vijandelijke artillerie beschadigde kerk {orgelmuziek + m} Vijandelijke tanks zijn gesignaleerd, Bespreking van de gevechtssituatie {m} Tanks en gemotoriseerde artillerie vallen aan {m + bevelen worden geschreeuwd} Aan een bosrand worden Nebelwerfers in stelling gebracht {m} Zware artillerie en Nebelwerfers bereiden een tegenaanval voor {geschut dreunt + gierend geluid van de Nebelwerfersalvo’s + m} Na de vuuroverval stormt de infanterie {m} Dat is het resultaat van het werk van de Duitse artillerie en antitank eenheden {m} In deze gebieden van Normandië wisselen gevechten in het open veld en in de bossen elkaar af, Hier liggen de vijanden in losse formaties verspreid en in het kreupelhout verstopt tegenover elkaar, Om iedere duimbreed front wordt bloedig gestreden {geluid van mitrailleur en snelvuurkanon + m}, EINDE”