Lesvliegtuig North American (Noorduyn) AT-16A 'Harvard' IIB MLD registratienummer UT-6099/K ex B-103 c/n 14A-1459
Lesvliegtuig
North American (Noorduyn) AT-16A Harvard IIBOntwikkeling:
North American ontwikkelde dit bekende lesvliegtuig in 1934, waarvan het prototype voor het eerst in 1935 vloog. Noorduyn/Canada verwierf de rechten om het toestel in licentie te mogen bouwen. Het werd het standaard lesvliegtuig voor vele vliegers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door de Amerikanen werd dit toestel aangeduid als 'Texan', maar de Engelsen gebruikten 'Harvard', een aanduiding die meer in relatie stond tot onderwijs.
De Harvard bij de Nederlandse Militaire Luchtvaart:
Al in de Tweede Wereldoorlog maakten Nederlandse vliegers, tijdens hun opleiding in de VS bij de Royal Netherlands Military Flying School, kennis met dit type lesvliegtuig. Tijdens de oorlog deed één Harvard dienst bij het no. 321 (Dutch) Squadron Royal Air Force op Ceylon.
Na het einde van de oorlog kocht Nederland de Harvard ten behoeve van de Luchtstrijdkrachten.
In augustus 1948 ontving de Militaire Luchtvaart van het Koninklijke Nederlands-Indisch Leger (ML-KNIL) een veertigtal toestellen voor de Centrale Vliegschool op Kalidjati. Na de soevereiniteitsoverdracht werden de toestellen overgedragen aan de Indonesische Luchtmacht in 1950.
Tot in de jaren '60 vormde de Harvard de ruggengraat van de Voortgezette Vliegeropleiding bij de Koninklijke Luchtmacht (KLu) en voerde, totdat het in1968 van de sterkte werd afgevoerd, daarnaast ook vele andere taken uit.
Ook de Marineluchtvaartdienst (MLD) maakte tot 1971 gebruik van de Harvard als lesvliegtuig voor marinevliegers. De toestellen werden geleend of overgenomen van de KLu.
Eenheden:
no. 321 (Dutch) squadron Royal Air Force, Voortgezette Vliegeropleiding, basisvluchten van Leeuwarden, Soesterberg, Twenthe en Ypenburg, basisfotovlucht Deelen, VSQ1 op Marinevliegkamp Hato, Curaçao, VSQ9 op Marinevliegkamp De Kooy,
Taken:
Opleiding, basisvlucht, basisfotovlucht, doelsleper (UT-6)
Bijzonderheden:
Dit type toestel werd en wordt, zij het na enige 'plastische verbouwingen', nog regelmatig gebruikt bij de opname van speelfilms, zoals de film 'Tora Tora Tora' als Japanse Zero of 'Soldaat van Oranje' als Fokker D-XXI.
De Stichting KLu Historische Vlucht beschikt nog over een aantal vliegwaardige Harvards en voert daarmee regelmatig demonstratievlucht uit tijdens luchtvaartshows, zoals de jaarlijkse Open Dagen van de Koninklijke Luchtmacht.
Het toestel in de collectie van het MLM:
Tussen 1965 en 1971 heeft één van de Harvards van de MLD met registratie '099' gevlogen, maar dat is niet dit toestel.
De Harvard in de collectie van het MLM werd tijdens de oorlog in licentie gebouwd door Noorduyn/Canada voor de Royal Air Force. De RAF droeg het in 1947 over aan de Nederlandse Luchtstrijdkrachten, waar het als B-103 gebruikt werd voor de Voortgezette Vliegeropleiding. Tussen augustus 1948 en augustus1949 werd het enige tijd uitgeleend aan de Belgische Luchtmacht en vloog na terugkeer in Nederland vanaf verschillende vliegbases. In 1963 werd het buiten dienst gesteld en voor instructiedoeleinden overgedragen aan de Anthony Fokkerschool, waarna het in 1972 verhuisde naar de Technische School van de KLM. In 1986 werd het op het Marinevliegkamp Valkenburg overgespoten in de kleuren van de MLD en voorzien van de KM-registratie '099' als doelsleper met de aanduiding UT-6.
Technische specificaties:
Aantal ± 200
Bemanning 2
Lengte 8.30 m
Spanwijdte 12,90 m
Hoogte 3,20 m
Motor 1 Pratt & Whitney Wasp R-1340-AN-1
Max. snelheid 331 km/u
Kruissnelheid 275 km/u
Actie radius 1.400 km
Plafond 7.560 m
Bewapening: geen