Het Lockheed F-104G 'Starfighter' jachtvliegtuig met registratienummer D-8022 Fokker lijnnummer 10472
jachtvliegtuig
Te zien in het museum:M17.01.27E.01
Lockheed F-104G 'Starfighter' jachtvliegtuigOntwikkeling:
In opdracht van de Amerikaanse Luchtmacht begon de Lockheed Aircraft Corporation in 1952 aan de ontwikkeling en bouw van een 'Air Superiority Fighter'. Begin 1954 maakte een prototype de eerste vlucht, maar het ontwerp moest nog talrijke wijzigingen ondergaan, voordat de Starfighter in april 1956 voor het eerst de magische snelheid van Mach 2 overschreed. (Mach 2 = ± 2.450 km/u)
In 1958 begonnen experts van de Westduitse Luchtmacht een studie naar de opvolging van de F-84F 'Thunderstreak', de RF-84F 'Thunderflash' en de F-86F Sabre. Eén van de vier typen die zij in hun onderzoek opnamen, was de F-104 'Starfighter'. Omdat de 'Starfighter' in Amerika niet het succes had opgeleverd dat Lockheed ervan had verwacht, wilde dit bedrijf maar al te graag tegemoet komen aan de wensen van de Westduitsers. Het ontwikkelde de F-104G, waarbij de 'G' voor Germany staat, die op 5 oktober 1960 de eerste vlucht maakte.
De 'Starfighter' bij de Koninklijke Luchtmacht:
Eind jaren '50 zocht ook Nederland een vliegtuig ter vervangingen van de op dat moment operationele gevechtsvliegtuigen, zoals de Hunter, de F-86K, de Thunderflash en voor een deel de Thunderstreak. Het nieuwe vliegtuig moest dan ook veelzijdig zijn, want het moest geschikt zijn om onder alle weersomstandigheden meerdere taken uit te voeren.
Met een aantal mogelijke kandidaat-vliegtuigen werden proefvluchten gemaakt en eind 1959 volgde de officiële bekendmaking. Nederland had voor de F-104G gekozen, evenals de meeste overige NAVO landen.
Nederland kocht 95 toestellen die door Fokker werden gebouwd en waarvan er 18 geschikt waren voor foto-verkenning (RF-104G). In het kader van het Mutual Defense Assistance Program ontving de KLu 25 toestellen, die door Fiat werden geproduceerd.
De eerste twee door Fokker voor de Koninklijke Luchtmacht (KLu) gebouwde 'Starfighters' werden op 12 december 1962 overgevlogen van Schiphol naar de Vlb Twenthe. Het 306 squadron, het foto-verkenningssquadron van de KLu, vloog in 1963 als eerste squadron operationeel met de F-104G vanaf Twenthe. In 1964 arriveerden de eerste F-104G's bestemd voor de interceptietaak bij het 322 en 323 squadron op de Vlb Leeuwarden. In 1965 en 1966 werden respectievelijk het 311 en 312 squadron, belast met de tactische aanvalstaak, op de Vlb Volkel uitgerust met de Starfighter.
Op 21 november 1984 vond de laatste vlucht in KLu verband plaats toen vijf Starfighters, begeleid door een F-16, een laatste groet brachten aan de operationele vliegbases, waar dit type bijna 22 jaar gediend had. De F-104G is het snelste vliegtuig dat ooit bij de KLu heeft gevlogen.
Eenheden:
OCU, 306, 311, 312, 322, 323
Aantal: 120
Taken:
fotoverkenning, tactische aanval en interceptie
Bijzonderheden:
Lockheed bouwde 18 TF-104G's (tweezits trainer) voor de KLu.
Hoewel de RF-104G (foto-verkenner) versie nog niet gereed was, ontving het 306 foto-verkenningssquadron als eerste de F-104G om alvast met het toestel vertrouwd te worden gemaakt. In september 1963 arriveerden de RF-104G's en begin 1964 werden de camera's ingebouwd in een uitstulping in de rompbodem. Deze uitstulping verdween nadat op 31 oktober 1974 de eerste 'Orpheus-pod' door 'De Oude Delft' aan de KLu werd overgedragen.
Om de F-104G binnen redelijke afstand tot staan te kunnen brengen was het toestel, naast speciale voorzieningen in de vleugels, uitgerust met luchtremmen in de romp, wielremmen en een remparachute. Mocht het dan nog niet lukken dan was er nog een vanghaak om in noodgevallen de remkabels aan het einde van de baan te grijpen.
De hydraulische dynamo, rechts achter de cockpit, werd in noodgevallen naar buiten geselecteerd om onder alle omstandigheden druk op het besturingssysteem te houden.
Zoomflights:
Tussen herfst 1966 en medio 1977 werden door 322 en 323 regelmatig z.g. zoomvluchten uitgevoerd tot extreem grote hoogte (ca 70.000 voet). De vliegers waren hiertoe uitgerust met speciale drukpakken.
Het toestel in de collectie van het NMM:
Dit toestel maakte op 31 augustus 1962 zijn eerste vlucht en werd op 12 december 1962 als één van de eerste twee F-104G's afgeleverd aan de KLu bij de Operationele Conversie Unit op de Vlb Twenthe. Het deed achtereenvolgens dienst bij 322, 311 en 312 squadron. Begin 1984 werd het toestel afgeschreven en op 13 maart van dat jaar overgedragen aan het MLM. 15 maart 1984 van Volkel naar Soesterberg overgevlogen. 18 maart 1984 over de weg naar museum vervoerd.
Lockheed F-104G Starfighter. D-8022
Klu registratie D-8022
Fokker lijnnummer 10472
Versie bij aflevering: Basic
Totaal aantal vlieguren 2807.3 ac/hrs
31-08-1962 eerste vlucht.
12-12-1962 aankomst Twenthe.
12-12-1962 afgifte b.v.l. nr. 797
12-12-1962 naar technisch squadron Twenthe.
01-10-1964 naar 322 squadron op Leeuwarden.
16-0301965 Naar Avio diepen voor ombouw tot fighter bomber.
17-05-1965 naar 311 squadron op Volkel
17-09-1982 naar 312 squadron op Volkel.
15-03-1984 buiten dienst, naar Militaire Luchtvaart Museum.
12-2014 Expo NMM
Bronnen: Archief MLM
Vliegend in Nederland door A. van der Zeeuw