General Dynamics F-16A 'Fighting Falcon' jachtbommenwerper met registratienummer J-215 312 Squadron airframe: #78-0215
Jachtbommenwerper
Te zien in het museum:M17.00.17H.01
General Dynamics F-16A 'Fighting Falcon' jachtbommenwerperOntwikkeling:
In 1972 stelde de Amerikaanse Luchtmacht (USAF) specificaties op voor een nieuw te ontwikkelen lichtgewicht jachtvliegtuig bedoeld voor het luchtgevecht. Op basis daarvan werden door General Dynamics (YF-16) en Northrop (YF-17) prototypes ontworpen.
Daarbij maakte General Dynamics gebruik van geavanceerde aerodynamische technieken en bewezen betrouwbare systemen, zoals die inmiddels waren toegepast in de F-15 en de F-111. Voor het eerst werd het 'fly-by-wire' systeem toegepast; elektronische besturing in plaats van traditionele besturingskabels. Het prototype van de F-16 maakte in januari 1974 zijn eerste vlucht. Een jaar later koos de USAF voor het ontwerp van General Dynamics, dat in 1998 door Lockheed Martin werd overgenomen.
De F-16 bij de Koninklijke Luchtmacht:
Met de selectie en werving van de F-16 werd reeds eind jaren '60 een begin gemaakt. In 1975 viel de beslissing. De invoering van de F-16 gebeurde in een samenwerkingsverband, het zogeheten 'Multinational Fighter Program F-16' waaraan behalve Nederland ook de Verenigde Staten, België, Denemarken en Noorwegen deelnamen. In 1975 viel de beslissing en Nederland plaatste de eerste order van 102 toestellen ter vervanging van de F-104G; gevolgd door een tweede serie van 111 toestellen in 1980, die de NF-5 moest vervangen.
Fokker werd verantwoordelijk voor de productie van Nederlandse en Noorse F-16's. In juni 1979 startte de aflevering aan de Koninklijke Luchtmacht (KLu). Het laatste toestel werd in februari 1992 afgeleverd.
Om de F-16 aan te passen aan de voortgang van de technische ontwikkelingen werd in 1987 het Operational Capabilities Upgrade (OCU) programma doorgevoerd. Het einde van de Koude Oorlog stelde andere eisen aan het materieel en eind jaren '80, ruim drie jaar voordat de laatste F-16 aan de KLu werd afgeleverd, dacht men al na over de vervanging of verjonging van dit type rond het jaar 2000. Gekozen werd voor verlenging van de operationele levensduur door middel vaneen Mid-life update (MLU) moderniseringsproject. Kon de OCU F-16 worden ingezet voor luchtverdediging onder gunstige weersomstandigheden, het aanvallen van gronddoelen en het uitvoeren van luchtverkenning, de MLU maakte een uitbreiding van taken mogelijk waardoor de inzetbaarheid tot 2010 werd zeker gesteld. Op 2 april 2003 werd de 139e gemodificeerde F-16 door de Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten in ontvangst genomen.
Eenheden:
in Nederland: TCA, 306, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 322 en 323 squadron
in de VS: opleidingsdetachement Tucsob Arizona 48 sqn
Aantal: 177
Taken:
Strategische luchtoperaties (luchtbombardementen)
Tactische luchtoperaties (steunverlening aan eigen troepen)
Het verkrijgen en behouden van luchtoverwicht (luchtembargo, no-fly-zone)
Luchtverkenningsmissies (fotoverkenning)
Bijzonderheden:
Fokker leverde in totaal 213 F-16's aan de KLu, waarvan 177 F-16A's en 36 F-16B's.
De tweezitsvariant van de F-16A wordt niet aangeduid met TF-16A maar met F-16B, waarmee duidelijk wordt gemaakt dat de tweezitter volledig operationeel inzetbaar is.
De F-16 is voorzien van een Head-Up Display (HUD) waarop de standaard vlucht- en wapengegevens worden geprojecteerd. De cockpit van de MLU F-16 is gebaseerd op de 'Head up, hands-on' filosofie, waardoor 80% van alle instrumenten zich binnen het gezichtsveld van de vlieger bevindt wanneer hij recht voor zich uitkijkt.
Naast tal van moderne wapensystemen kan de vlieger ook gebruik maken van Night-Vision-Goggles (nachtkijkers) die een lichtbron zo'n 6.000 keer versterken.
Multi Role en Swing Role concept. Het multifunctionele (multi role) jachtvliegtuig vormt de voornaamste factor in de slagkracht van de KLu. Het is geschikt voor het uitvoeren van een breed scala aan taken. Een aantal 'multi role' jachtvliegtuigen kan worden gebruikt in een 'swing role' concept. Zij worden ingezet voor een bepaald aantal taken waarbij het wisselen van taak zo snel mogelijk wordt uitgevoerd.
Camouflage patroon:
Upper: FS-36118 Donkergrijs; FS-36270 Middengrijs; Lower: FS-36375 Lichtgrijs; FS-36270 Middengrijs (air intake)
Het toestel in de collectie van het NMM:
De OCU F-16A J-215 (Block 01) werd op 26 november 1979 door Fokker afgeleverd aan de KLu. Het registratienummer J-215 is afgeleid van het Amerikaanse serienummer: #78-0215. OCU verwijst naar een modificatieprogramma (Operational Capability Upgrade, upgrade naar block 10). Het vliegtuig maakte deel uit van het 322, 323 Squadron op vliegbasis leeuwarden, en later 312 squadron op vliegbasis Volkel. Sinds juni 1999 maakte dit toestel deel uit van de presentatie van het Militaire Luchtvaart Museum. Vanaf 2014 is dit toestel te zien in de vaste expositie van het Nationaal Militair Museum.
P:\TMS\CLSK\TMSMedia\Images\Screen\V_19_TEKSTBORD_F_16.DOC