Oorlogsherinneringskruis, militair opgemaakt met gesp en baton, van J. Bontje
medaille
Het Oorlogsherinneringskruis werd in Nederland bij Koninklijk Besluit no. 6 van 16 maart 1944 ingesteld en verving het oude Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven. Deze laatste onderscheiding werd voor bijzondere campagnes toegekend maar het Oorlogsherinneringskruis was een veel algemenere onderscheiding voor allen die in de oorlog tegen Duitsland, Japan en hun bondgenoten in de krijgsmacht of in de handelsvloot, vissersvloot of burgerluchtvaart hadden gediend.Het Oorlogsherinneringskruis diende als beloning voor:
Militairen, in dienst van het Koninkrijk der Nederlanden;
Nederlanders of Nederlandse onderdanen (inwoners van Nederlands-Indië waren geen Nederlanders), dienende aan boord van Nederlandse koopvaardij- of vissersschepen onder Nederlands dan wel geallieerd beheer;
Nederlanders of Nederlandse onderdanen, deel uitmakende van vliegtuigbemanningen der Nederlandse burgerluchtvaart onder Nederlands dan wel geallieerd beheer.
Zij dienden in alle opzichten een goede plichtsbetrachting en goed gedrag te hebben getoond en vanaf 10 mei 1940 tot het einde van de oorlog ten minste zes maanden in hun functie dienst te hebben gedaan. Zij die niet in aanmerking kwamen voor het Oorlogsherinneringskruis konden het Mobilisatie-Oorlogskruis aanvragen. In principe kon men niet beide onderscheidingen ontvangen.
Gespen
Aan het kruis waren vanaf de instelling een aantal gespen verbonden. Ook daarin was het kruis een navolging van het oude Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven. Het ging om vijf gespen voor "algemene krijgsverrichtingen" en vier gespen voor "bijzondere krijgsverrichtingen".
Gespen voor algemene krijgsverrichtingen
KRIJG TER ZEE 1940-1944
OORLOGSVLUCHTEN 1940-1944
OORLOGSDIENST-KOOPVAARDIJ 1940-1944
OORLOGSDIENST-VISSERIJ 1940-1944
KRIJG TER LAND 1940-1944
Gespen voor bijzondere krijgsverrichtingen
NEDERLAND MEI 1940
NEDERLANDSCH-INDIË 1941-1942
JAVA-ZEE 1941-1942
NOORD-AFRIKA-ITALIË 1942-1944
De in 1948 ingestelde gespen voor algemene krijgsverrichtingen
In 1947 werd in het Koninklijk Besluit van 10 juni van dat jaar een nieuwe uitvoering van het kruis vastgesteld en op 6 januari 1948 (Staatsblad No I 6) werden ook de oude gespen afgeschaft en vervangen door vijf gespen voor "algemene krijgsverrichtingen" (1944 werd daarop uiteraard 1945) en zeven gespen voor "bijzondere krijgsverrichtingen". Drie van de eerder ingestelde gespen bleven ongewijzigd.
KRIJG TER ZEE 1940-1945
OORLOGSVLUCHTEN 1940-1945 Deze gesp werd uitgereikt aan hen, die "daadwerkelijk tegen de vijand gestreden hebben, aan boord van luchtvaartuigen, en totaal ten minste zes maanden actieve dienst hebben verricht in een gebied waar oorlogsoperaties plaats vonden en of verricht konden worden". Het ging om Nederlands personeel van de Nederlandse en geallieerde luchtmachten.
OORLOGSDIENST-KOOPVAARDIJ 1940-1945
OORLOGSDIENST-VISSERIJ 1940-1945
KRIJG TE LAND 1940-1945
De in 1948 ingestelde gespen voor bijzondere krijgsverrichtingen
NEDERLAND MEI 1940
NEDERLANDS-INDIË 1941-1942
JAVAZEE 1941-1942
MIDDELLANDSE ZEE 1940-1945 (verving de gesp NOORD-AFRIKA-ITALIË 1942-1944)
ARNHEM - NIJMEGEN - WALCHEREN 1944
NORMANDIË 1944"
OOST-AZIË-ZUID-PACIFIC 1942-1945
Bron: Wikipedia.