Schild, pavese met een voorstelling van Sint Joris en de draak
pavese
Te zien in het museum:M.14.0.20O.03
Opgebouwd uit drie verticale houten planken, tezamen enigszins overdwars gebogen, de middelste plank naar voren stekend, met een navenante holte op de achterzijde, enigszins taps naar beneden uitlopend en aan de bovenzijde in een buitenwaarts d.w.z. naar voren toe gebogen punt eindigend. Het hout is overtrokken met perkament bedekt met een laag gips waarop met lijmverf of tempera een voorstelling is aangebracht. De voorstelling bestaat uit een Sint-Joris-en-de-Draak, waarbij de heilige een gotisch harnas draagt met een borstschild met het wapen van Zwickau (in Saksen of Sachsen): drie zwanen op een rood veld. Ridder en draak staan in een paneel omgeven door een brede rand van lofwerk. Op de binnenzijde is het schild eveneens van beschilderd gips voorzien en versierd met vier zwarte ruiten. Zichtbaar zijn de bevestigingspunten van draagbeugels (niet meer voorhanden).Een ander woord voor pavese is standschild (Duits Setzschild) wat wil zeggen dat dit schild ter bescherming op de grond kon worden geplaatst, soms in een aaneengesloten rij van meerdere exemplaren een muur vormend. Over het algemeen werden pavesen door kruisboogschutters gedragen. Het schild kon in een vaste stand gehouden worden door een T-vormige stok waarvan de punt ook in de grond werd gestoken en de dwarsbalk in de groef van het schild werd klem gezet. Zodoende kon de kruisboogschutter de handen vrij houden om zijn wapen te laden en ermee te schieten. Standschilden van deze vorm zijn vooral midden-Europees (Tsjechië en Saksen).
Dit schild is als aanwinst besproken door J. Hilkuijsen (2000). Voor Boheemse standschilden in het algemeen, zie: Wagner etc. (1960), p. 43-44, Teil IV Tafel 6-11; zie ook Richardson (2007), die de pavesen in de collectie van het Royal Armouries Museum behandelt; zij zijn alle Duits of Boheems en uit de tweede helft van de 15e eeuw. Zie de bibliografie achterin voor de correcte titelbeschrijvingen.
Hoogte: 1280 mm / Breedte: 585 mm / Dikte: ca 20 mm
Aankoop in 2000 in de antiekhandel
Pavese, Zwickau (Saxonia), 1450-1500
Inv.no. 116065
Constructed from three vertical wooden planks, together curved transversely, the middle plank projecting forward, with a corresponding cavity at the back, gradually becoming wider towards the bottom and terminating at the upper end in a forward-curved point. The wood is covered in parchment in turn covered with a layer of plaster provided with a representation in glutinous paint or tempera. The representation is of Saint-George-and-the-dragon and in which the holy man is wearing a Gothic armour with a breast shield with the arms of Zwickau (in Saxonia or Sachsen): three swans on a red field. The knight and the dragon are together in a panel surrounded by a wide foliate band. The inner side of the shield is also provided with painted plaster decorated with four black lozenges. The affixing-points of the enarmes or braces (no longer present) are still visible.
The Dutch word for pavese is standschild (“standing shield”), a literal translation of the German Setzschild. Generally, paveses were carried by crossbowmen. The Dutch and German names imply that the shield could be placed upright on (and with its shield point underneath pressed into) the ground so as to provide protection to the shooter when he was loading, or shooting, his weapon, and for both actions he needed his two hands. Paveses were also employed so as to be (part of) a protective wall formed by a number of them placed very closely together and even overlapping. The shield’s position could be fixed by a T-shaped support with the transverse beam clenched in the groove of the shield and of which the point would also be implanted in the earth.
Paveses of this shape are predominantly Middle European (Czechia and Saxonia).
Upon its entering the museum this shield was written up by J.Hilkhuijsen (2000). For Bohemian paveses in general, cf. Wagner etc. (1960), p. 43-44, Part IV, Plate 6-11. See also Richardson (2007) whose article deals with the paveses in the collection of the Royal Armouries Museum and which the author all determines to be either German or Bohemian and dating from the second half of the 15th century. Cf. the bibliography in the back for the correct titles.
Height: 1280 mm / Width: 585 mm / Thickness: c. 20 mm
Purchased in 2000 in the antiques trade