Kruisboog, zogenaamde halbe Rustung, Duitsland 1550-1600
kruisboog
Tekst uit de tentoonstellingscatalogus bij de gelijknamige tentoonstelling “Willem”, april - oktober 2018.De kruisboog werd gedurende de zestiende eeuw steeds minder gebruikt tijdens de oorlogvoering, maar bleef nog
enkele eeuwen als jachtwapen in zwang. Kruisbogen voor de jacht waren, net als deze ‘halbe Rüstung’, veelal fraai versierd. De zuil is ingelegd met been en voorzien van een decoratie met florale motieven en een tafereel met een roofvogel, een vos en een konijn. De kruisboog voor de jacht werd niet gebruikt tijdens de zogenoemde parforcejacht op herten, maar wel bij de drijfjacht op hinden. Hinden zijn echte kuddedieren en laten zich minder gemakkelijk isoleren dan een hert. Daarom werden zij door middel van de drijfjacht bejaagd. Bij deze jachtvorm trokken enkele jagers vergezeld van honden het bos in. Net als bij de parforcejacht werd het
wild opgespoord met behulp van een leidhond. Nadat het wild was gelokaliseerd, namen de kruisboogschutters onder
de wind hun positie in. Honden dreven het wild richting de schutters. De grafelijke wildschut Dirk van Walichdorp en zijn
hulp Hessel trokken op kerstavond 1338 naar Teylingen om daar op hinden te gaan jagen. Het verblijf duurde zeven dagen
en er werd gejaagd met zes brakken en zes windhonden. Ondanks het feit dat deze jachtmethode goedkoper (kleiner
gezelschap) en efficiënter (meer opbrengst) was, prefereerde de adel toch de parforcejacht. Dit alles had te maken met de
krachtmeting tussen mens en dier die daarbij plaatsvond.
Tentoonstellingstekst "Willem"subthema 2.5.2
De kruisboog wordt gedurende de zestiende eeuw steeds minder gebruikt tijdens de oorlogvoering, maar blijft nog enkele eeuwen als jachtwapen in gebruik. De kruisboog wordt niet gebruikt tijdens de parforcejacht op herten, maar wel bij de drijfjacht op hinden. Enkele jagers trekken vergezeld van honden het bos in. Nadat het wild is opgespoord, nemen de kruisboogschutters verdekt opgesteld hun positie in. Knechten en honden drijven vervolgens het wild richting de schutters.